TRUMP SONRASI OTOMOTİV SEKTÖRÜ

Donald Trump'ın tekrar ABD başkanı seçilmesiyle birlikte küresel ekonomideki dengelerin değişeceğini düşünmek çok yanlış olmaz. Donald Trump 2017-2021 yılları arasındaki ilk başkanlık döneminde ABD'nin enerji bağımsızlığını arttırma hedefiyle fosil yakıt üretimine, cari fazla yaratma hedefiyle yerli otomobil üretimine teşvikler vermiş ve Çin'le olan dış ticaret açığını kapatmak amacıyla da Çin'den ithal edilen hammadde ve otomobil ürünlerine ek vergi tarifeleri uygulamıştı. 

Seçim dönemindeki söylemlerine baktığımızda yeni dönemde de benzer politikaları uygulayacağını öngörüyorum. Gelin bu durumu Türk otomotiv sektörüne etkileri açısından inceleyelim:

Dış Ticaret Dengesi

ABD ile Türkiye arasında son beş yılda ortalama 1,1 milyar dolarlık bir otomotiv ticaret hacmi gerçekleşmiş, bu da toplam otomotiv ihracatımızın yaklaşık %3,7'sine karşılık geliyor. Trump'ın yerli üretime destek verecek şekilde otomotiv ithalatına ek vergiler getirmesi, ABD'nin toplam ihracatımızdaki payı açısından tolere edilebilir seviyede görünüyor. 

Cari Açığın Daralması

2023 yılında elektrikli araç ithalatının cari açığımıza etkisi 2,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmişti. ABD ve AB ülkeleri tarafından Çin'de üretilen otomobillere halihazırda uygulanan vergi tarifelerinin yeni politik düzenle birlikte arttırılması, BYD ve Chery'nin ülkemize yapmayı planladığı yatırımları hızlandırıcı etkide bulunacağını düşünüyorum. Bu fabrikalardan yapılacak ihracat hem elektrikli araçlar özelinde cari açığımızın daralmasında pozitif etki sağlayacak, hem de otomotiv sektörümüzün yarattığı cari fazlaya katkı sunacaktır.

Yeni Yatırımlar

Güncel olarak Çin'de üretilen çelik ve aluminyum ürünleri , yarı iletkenler, pil ve pil ürünlerinin ABD'ye ihracatında uygulanan yaptırımların arttırılması, bu alanda oluşacak üretim fazlasının rotasını AB ülkelerine kaydırabilir. 

Örneğin ABD Çin'den yılda yaklaşık 9 milyar dolarlık lithium-ion pil ithal ediyor. BYD firması da Çin'in en büyük ikinci pil üreticisi. Trump'ın yerlileştirme ve ek vergi politikasıyla birlikte bu pil ihracatının bir kısmının rotası AB'ye kayacaktır.  Yeterli hacim oluşursa orta vadede bu durum lojistik avantajlarından dolayı BYD'nin Türkiye'ye, otomobil fabrikasının yanında, bir de pil fabrikası yatırımı yapmasının da önünü açabilir.

Tesla Fabrikası

Trump fosil yakıt üreticilerini desteklemeye devam eder ve bu durum dolaylı olarak da olsa ABD pazarında elektrikli araçlara rekabet dezavantajı yaratmaya devam ederse, Elon Musk Tesla'nın kapasitesinin bir kısmını yurtdışına kaydırma kararı verebilir. Bu durumda daha önce kendisine teklif yapmış olan Türkiye, yeni bir fabrika kurulumu için başlıca adaylardan olur.

Yukarıda belirttiğim gibi bu seçim sonucunun Türk otomotiv sektörü için barındırdığı fırsatlar, risklere göre çok daha fazla. Piyasaların dün verdiği tepkinin de (Dow Jones +%3,57, BIST +%2,83) temelinde bence hem ABD hem de Türkiye ekonomisi açısından yatan bu fırsatlar yer alıyor.